BAGAIMANAKAH ANAK LELAKI MEWARISI HARTA PUSAKA?

Sekiranya datang seorang anak lelaki bertanyakan tentang bahagian yang akan diwarisi bagi harta pusaka bapanya, kita tidak boleh menjawabnya dengan serta merta atau dengan secara spontan. Ini kerana bahagian anak lelaki tidak menentu. Maksudnya bahagian anak lelaki tertakluk kepada kedudukan sesuatu kes di mana perlu dilihat siapakah yang turut mewarisi bersama anak lelaki itu.
Mengikut kaedah faraid, anak lelaki mewarisi secara asabah. Asabah bermakna:

      Sekiranya si mati hanya meninggalkan anak lelaki sahaja tanpa waris lain, anak lelaki itu mewarisi kesemua harta pusaka bapanya.

      Sekiranya terdapat waris fardu yang lain seperti ibu, bapa, suami atau isteri, anak lelaki akan mendapat baki setelah diberikan bahagian waris fardu.

      Sekiranya si mati meninggalkan anak perempuan bersama anak lelaki, mereka bersama mewarisi secara Asabah Bil-Ghairi iaitu anak lelaki mendapat 2 bahagian manakala anak perempuan mendapat 1 bahagian.

Huraian:

1.      Sekiranya si mati hanya meninggalkan seorang anak lelaki sahaja tanpa waris lain, anak lelaki itu mewarisi kesemua harta.

1 anak lelaki

Semua

2.      Sekiranya anak lelaki itu lebih daripada seorang, misalnya lima orang, harta itu dibahagikan sama banyak, bermakna setiap anak lelaki mendapat 1/5 bahagian.

Anak lelaki	1/5
Anak lelaki	1/5
Anak lelaki	1/5
Anak lelaki	1/5
Anak lelaki	1/5

3.      Sekiranya  ada bersama anak lelaki itu waris lain yang mewarisi secara fardu, anak lelaki akan mendapat baki iaitu setelah diberikan bahagian waris fardu. Banyak atau sedikit bahagian anak lelaki bergantung kepada jumlah warisi fardu yang mewarisi bersamanya, dan bilangan anak lelaki itu sendiri.

Waris fardu bermakna waris yang telah ditetapkan bahagiannya. Sebagai contoh, isteri ditentukan bahagiannya ¼ sekiranya si mati tidak meninggalkan anak dan 1/8 sekiranya si mati meninggalkan anak.

Contoh 1:
Seorang mati meninggalkan 1 isteri dan seorang anak lelaki. Isteri mewarisi secara fardu 1/8 bahagian dan anak lelaki mendapat asabah (baki) 7/8 bahagian.

		8
Isteri	1/8	1
1 Anak lelaki	Asabah	7

Contoh 2:
Seorang mati meninggalkan isteri, ibu, bapa dan 1 anak lelaki. Anak lelaki akan mendapat baki setelah diberi bahagian waris fardu iaitu isteri, ibu dan bapa iaitu sebanyak 13/24 bahagian (24-3-4-4=13).

		24
Isteri	1/8	3
Ibu	1/6	4
Bapa	1/6	4
1 anak lelaki	Asabah	13

Dalam kes di atas, anak lelaki mendapat bahagian lebih banyak berbanding waris-waris lain.

4.      Sekiranya anak lelaki lebih daripada seorang, misalnya 5 orang, bahagian setiap orang darpada mereka makin sedikit iaitu sebanyak 13/120 bahagian kerana atas 13/24 dibahagikan pula kepada 5.

		24	120
Isteri	1/8	3	15
Ibu	1/6	4	20
Bapa	1/6	4	20
Anak lelaki	Asabah		13
Anak lelaki	Asabah		13
Anak lelaki	Asabah	13	13
Anak lelaki	Asabah		13
Anak lelaki	Asabah		13

Dalam kes di atas, anak lelaki mendapat kurang daripada bapa dan ibu bahkan kurang daripada isteri. Semakin ramai bilangan anak lelaki makin sedikitlah bahagian mereka.

5.      Sekiranya si mati meninggalkan anak perempuan bersama anak lelaki, mereka bersama mewarisi secara Asabah Bil-Ghairi iaitu anak lelaki mendapat 2 bahagian manakala anak perempuan mendapat 1 bahagian.

Contoh 1:
Sekiranya si mati meninggalkan seorang anak lelaki dan seorang anak perempuan. Anak lelaki mendapat 2/3 bahagian dan anak perempuan mendapat 1/3 bahagian, iaitu nisbah 2:1.

1 anak lelaki	2/3
1 anak perempuan	1/3

Contoh 2:

Sekiranya si mati meninggalkan dua anak lelaki dan tiga anak perempuan, masing-masing akan mewarisi seperti berikut: anak lelaki 2/7 bahagian dan anak perempuan 1/7 bahagian.

	7
Anak lelaki	2
Anak lelaki	2
Anak perempuan	1
Anak perempuan	1
Anak perempuan	1

6.      Sekiranya  ada bersama anak lelaki dan anak perempuan itu waris-waris lain, misalnya ibu dan suami, anak lelaki dan anak perempuan mewarisi secara asabah bil-ghairi iaitu mendapat baki setelah diberikan bahagian ibu dan suami kerana mereka berdua adalah waris fardu. Bahagian anak lelaki dan anak perempuan dibahagikan dengan nisbah lelaki 2 dan perempuan 1.

Contoh 1:

		12	36
Ibu	1/6	2	6
Suami	1/4	3	9
1 anak lelaki	Asabah	7	14
1 anak perempuan	Asabah		7

Contoh 2:

		12	72
Ibu	1/6	2	12
Suami	1/4	3	18
Anak lelaki	Asabah		14
Anak lelaki	Asabah		14
Anak perempuan	Asabah	7	7
Anak perempuan	Asabah		7

Semakin ramai bilangan anak-anak, semakin kuranglah bahagian setiap orang anak sebagai waris asabah sedangkan bahagian ibu atau suami yang mewarisi secara fardu tidak terjejas dengan jumlah anak-anak yang ditinggalkan oleh si mati.


Kesimpulan:
Bahagian anak lelaki tidak menentu kerana anak lelaki adalah penerima pusaka secara asabah. Oleh itu sebarang soalan tentang bahagian anak lelaki tidak dapat dijawab sewenang-wenangnya kecuali setelah diketahui siapakah waris lain yang mewarisi bersamanya.